O Italii / TRENTINO - ALTO ADIGE / TRYDENT

Religijna stolica chrześcijaństwa w połowie XVI wieku jest dzisiaj ciepłym i serdecznym miastem północy

Trydent czyli Trento. To stolica całego Regionu Trydent – Górna Adyga oraz Prowincji Trydenckiej. Dzisiaj pierwsze skojarzenie nazwy miasta wiąże się z Soborem Trydenckim, który odbył się tam w XVI wieku.

Trydent położony jest w Dolinie Rzeki Adygi, około  150 kilometrów od jej źródeł i 250 kilometrów od ujścia. Leży bliżej południowej granicy regionu, 55 km na południe od Bolzano i 95 km na północ od Werony (Veneto). Okolice miasta są świetnie rozwinięte ekonomicznie i uprzemysłowione. Jest tutaj dobrze rozwinięty przemysł drzewny, chemiczny, maszynowy, metalowy, elektrotechniczny i materiałów budowlanych, a w okolicy miasta znajdują się kamieniołomy porfirów oraz elektrownia wodna na Adydze. Jest więc Trydent miastem bogatym, wygodnym i rozwiniętym, a przepiękna okolica dodaje mu walorów i stanowi cudowne tło dla jego zabytków i imponującej przeszłości. Dbałość o czystość i zachowanie naturalnych walorów okolicy, służba zdrowia, nauka i edukacja na wysokim poziomie, niskie bezrobocie, świetna komunikacja i ekologiczne rozwiązania w mieście – wszystko to sprawia, że Trydent jest zawsze w czołówce włoskich miast, w których najlepiej się żyje (w sezonie 2019/2020 na drugim miejscu po Pordenone).

Miasto liczy dzisiaj prawie 130 tysięcy mieszkańców, ale jest bardzo rozległe i nie skupia się tylko w centrum. Okolice rolnicze i różnorodne wioski, które administracyjnie należą do Trydentu stanowią około 1/3 liczby mieszkańców – właściwy Trydent i jego centrum to 80 tysięcy osób, a około 50 tysięcy rozrzuconych jest po okolicy. Doliczając pobliskie gminy cała aglomeracja to około 150 tysięcy mieszkańców.

Nie jest położone wysoko, bo tylko na wysokości około 190-200 metrów nad poziomem morza, ale jego związku z górami nie da się nie zauważyć: na północnym zachodzie znajduje się Paganella, na północnym wschodzie Monte Calisio, na wschodzie Monte Marzona, na południowym-wschodzie Monte Vigolana, a na zachodzie Monte Bondone – miasto jest po prostu otoczone wysokimi Alpami, które stanowią dla niego cudowne tło. Szczyty te przekraczają zdecydowanie wysokość dwóch tysięcy metrów i są imponującą otoczką położonego w dolinie miasta.

Miasto Trydent przecinają dwie rzeki: Adyga (Adige) przepływająca z północy na południe oraz Potok Fersina, który przepływa przez miasto na linii wschód – południowy-zachód, aby wpaść do Adygi na południe od miasta. Niedaleko centrum miasta, na terenie administracyjnie należącego do Trento miasteczka Sardagna, znajduje się spektakularny wodospad Cascata di Sardagna spadający pionowo w dół ze skalnego urwiska, a z jego okolic roztacza się cudowny widok na Trydent i okolicę.

Ciekawe jest pochodzenie nazwy miasta, chociaż wersji jest kilka. Najbardziej prawdopodobna nawiązuje do tej nadanej przez Rzymian: Tridentum – tri czyli trzy: trzy wzgórza na których powstało miasto (Trent, Sant’Agata oraz San Rocco) albo trzy rzeki, które w okolicach miasta tworzą trójząb (Adyga, Fersina i Vela). Inne źródła przenoszą nas w czasy jeszcze bardziej odległe, bo aż do Retów, którzy nazywali miasto Trent.

Miasto ma przede wszystkim korzenie rzymskie, bo to właśnie Rzymianie założyli Tridentum w I wieku przed naszą erą w miejscu wcześniejszej osady retyckiej. Oni też zadbali o rozwój tego miejsca, poprowadzili drogi, akwedukty i rozwinęli handel, rozbudowali i ozdobili centrum. W okresie panowania rzymskiego miasto otrzymało nowe fora, amfiteatry, termy, port rzeczny na Adydze i mury obronne. Dzięki wodnej drodze na Adydze oraz przebiegającym przez miasto drogom lądowym Tridentum szybko się rozwijało i bogaciło na handlu pomiędzy wschodem, a zachodem tej części Italii i Europy. Jest też miastem dobrze ufortyfikowanym i pilnie strzeżonym, cennym ośrodkiem ekonomicznym i naukowym. Po Rzymianach przychodzą Longobardowie, którzy wprowadzają chrześcijaństwo i ustanawiają miasto siedzibą biskupstwa. Chrześcijańskie tradycje Trydentu przetrwały wieki, a na kolejne stulecia utrwalił się Sobór Trydencki, który odbył się w mieście w połowie XVI wieku, w latach 1545-1563. Przez wieki miasto jest zawieszone pomiędzy państwami i rządzącymi narodami: raz jest włoskie, raz bawarskie, raz habsburskie i tak w koło. Historia zmienna i trudna, z którą miasto boryka się do dzisiaj. Bo pomimo przynależności do Państwa Włoskiego wcale nie czuje się w 100% włoskie – wpływy Austrii i Bawarii były na tyle silne, że pozostały do dzisiaj widoczne przede wszystkim w języku i kuchni. Język niemiecki jest używany właściwie na równi z językiem włoskim, a kuchnia Trydentu przypomina bardziej tą z Tyrolu. Miasto jest stolicą autonomicznej Prowincji Trydent (Trento) oraz autonomicznego Regionu Trydnet – Górna Adyga, gdzie niemieckojęzyczna część mieszkańców jest zrównana w prawach z tą włoskojęzyczną.

Miasto nie jest szczególnie znane i tłumnie odwiedzane przez turystów, ma jednak uroczą starówkę, mnóstwo przepięknych pałaców i wspaniałą katedrę. Warto wspiąć się na zamek, aby podziwiać panoramę okolicy, a także na okoliczne wzgórza, aby spojrzeć na Trydent z góry.

Co więc warto zobaczyć w Trydencie?

Katedra Świętego Vigilio (Duomo di Trento) – znajduje się na Piazza del Duomo, w samym sercu miasta. To główny kościół Trydentu wzniesiony w XIII wieku na miejscu antycznej bazyliki poświęconej pierwszemu patronowi miasta Świętemu Vigilio, trzeciemu biskupowi Tridentum (355-405 n.e.). Tamten pierwszy kościół był poza murami miasta, na grobie San Vigilio i trzech innych męczenników. W obecnym kościele pochowanych jest większość trydenckich biskupów i to właśnie tutaj odbywała się większość obrad soborowych. Wnętrze eleganckie, trzynawowe, podzielone dwoma rzędami masywnych kolumn, freski pochodzą głównie z XIV wieku. Kościół wybudowany jest w stylu romańskim, a część materiału użytego do jego budowy pochodzi z wcześniejszej struktury.

Otaczający katedrę Piazza del Duomo to ajważniejszy plac miasta. Na środku znajduje się Fontanna Neptuna wzniesiona w XVIII wieku (1767-1769). Centralna rzeźba Neptuna to dzieło Stefano Salterio da Laglio, niestety obecna figura na placu to brązowa kopia umieszczona tam w 1945 roku. Oryginał znajduje się od 1939 roku na dziedzińcu Pałacu Thun. Poniżej boga oceanów fontanna ozdobiona jest trytonami, morskimi konikami i kilkoma innymi rzeźbami wykonanymi przez tego samego rzeźbiarza, a w XIX wieku zastąpionymi kopiami wykonanymi przez Andrea Malfatti.

Plac Katedralny otoczony jest przepięknymi wielobarwnymi pałacami, a fasady niektórych ozdobione są cudownymi freskami. To prawdziwy salon miasta, gdzie spotykają się mieszkańcy na kawę i aperitivo w jednej z kawiarenek pod podcieniami, gdzie spędzają czas wolny na beztroskiej passeggiata. Wśród najważniejszych pałaców przy placu należy wymienić:

Le Case Cazzuffi-Rella czyli dwa połączone ze sobą pałace z XVI wieku (Piazza del Duomo 10). Ich fasady udekorowane są freskami przypisywanymi mistrzowi Fogolino. Lewa fasada to sceny z mitologii, prawa przedstawia wyobrażenia cnót i doświadczeń: na trzecim piętrze 3 sceny ukazujące Triumf Miłości, Triumf Mądrości i Triumf Dostatku. Na drugim piętrze symboliczne sceny obrazujące czas, który przemija, doświadczenie, duchową drogę człowieka i dążenie do perfekcji, niewinność, luksus, biedę i śmierć. Z kolei obrazy pierwszego piętra przedstawiają postacie symbolizujące roztropność, więzi rodzinne, rozwagę, intuicję oraz władzę.

W miejscu gdzie Piazza del Duomo przechodzi w Via Belenzani, przed Pałacem Cazzuffi-Rella znajduje się niewielka fontanna – to Fontana dell’Aquila czyli Fontanna Orła. Jej główną część stanowi wizerunek orła, taki sam jaki znajduje się na fladze miasta. Wykonana została połowie XIX wieku, ukończona dokładnie 20 marca 1850 roku. Z fontanną tą związana jest lokalna legenda, która opowiada o pewnym Gian Giorgio Scanda z dzielnicy Sardagna na obrzeżach Trydentu oraz o orle z Góry Bondone z którym młodzieniec się zaprzyjaźnił. Żona Gian Giorgio nie mogła jednak zaakceptować niezwykłego uczucia pomiędzy swoim mężem, a ptakiem i z tego powodu wszczynała w domu potworne kłótnie. Pewnego dnia złość doprowadziła młodego człowieka do czynu desperackiego: zabił swoją żonę podczas kolejnej sprzeczki. Został pojmany i wtrącony do lochu gdzie spędził wiele dni w osamotnieniu. Podczas pobytu w więzieniu odwiedza go słownik, posłaniec orła, który obiecuje mu wolność pod warunkiem, że nie będzie kłamał w swojej obronie. Podczas procesu w Palazzo Pretorio młodzieniec wyznaje całą prawdę, zostaje oskarżony przez mieszkańców wioski Sardagna i skazany na ścięcie. Już podczas egzekucji widzi zbliżającego się orła, który obiecał mu wolność i słowa nie dotrzymał. Cały żal i złość kieruje przeciwko biednemu ptakowi wykrzykując w jego kierunku bluźnierstwa i oskarżenia. Obciąża orła śmiercią swojej żony krzycząc: „Jżeli ja kłamię, to ty, przeklęty ptaku, stań się kamieniem!” W tym samym momencie ciało biednego ptaka zesztywniało i zamieniło się w zimny głaz, dając tym samym dowód winy Gian Giorgio. Inna wersja tej legendy mówi o pewnym skazańcu z wioski Sardagna, który został bezpodstawnie skazany na śmierć. Przed egzekucją zobaczył lecącego w jego stronę orła, którego przywołał tymi słowami: „Ty orle zmień się w kamień, jeżeli ja jestem niewinny”. Ptak stał się kamieniem, a skazaniec został uwolniony i oczyszczony z zarzutów. Nieważne którą wersję przyjmiemy na cokole fontanny zobaczymy kamiennego orła, który przypomina nam o tym, aby być w życiu uczciwym i sprawiedliwym.

Palazzo Pretorio to największy plac przy Piazza del Duomo, mieści się w nim dzisiaj Muzeum Diecezjalne gromadzące XVI-wieczne gobeliny i dzieła sztuki sakralnej. Pierwszy budynek w tym miejscu powstał już w IX wieku, był wielokrotnie przebudowywany i stanowił rezydencję trydenckich biskupów aż do 1255 roku, był także siedzibą sądu i pretora (głównego urzędnika miasta), od którego wziął swoją nazwę. Przylega bezpośrednio do katedry, jest zwieńczony blankami w kształcie jaskółczych ogonów i przylega do niego wysoka wieża: to Torre Civica wybudowana w miejscu, gdzie w epoce rzymskiej wznosiła się brama wjazdowa do miasta z południa Porta Veronensis. Brama ta została zniszczona w IV wieku, a w XII powstała obecna wieża. Ma 46,5 metra wysokości i 12 pięter. Kilkakrotnie przebudowywana, ostatnie zmiany wewnątrz konstrukcji wieży miały miejsce w 2015 roku, kiedy to budowla ucierpiała na skutek pożaru.

Kolejnym pałacem, który warto zobaczyć jest Palazzo Thun, dzisiaj siedziba władz miasta, usytuowany przy Via Belenzani 19, kilka kroków od Piazza del Duomo. Był on reprezentacyjną siedzibą Rodziny Thun, jednej z bardziej wpływowych rodzin, właścicieli zamków w okolicy miasta. Od drugiej połowy XIX wieku jest własnością miasta i siedzibą il Municipio di Trento. Budynek posiada wewnętrzne dziedzińce, wieżę i kaplicę, a na fasadzie widnieją herby Rodziny Thun.

Kolejnym ważnym kościołem Trydentu jest Bazylika Matki Bożej Większej (Santa Maria Maggiore), wzniesiona na polecenie Biskupa Bernardo Clesio w XVI wieku. Oprócz katedry to właśnie w tym kościele odbywały się posiedzenia soborowe, szczególnie w kilku ostatnich latach jego trwania. W 1973 roku Papież Paweł VI wyniósł ją do godności bazyliki mniejszej. Jest to kościół w stylu renesansowym, wybudowany z białego i różowego kamienia. Wejście przez piękny renesansowy portal, ponad wejściem luneta z muszlą, która symbolizuje Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny. Wnętrze jednonawowe, wzdłuż naw znajdują się kaplice wewnątrz których zobaczymy barokowe ołtarze oraz dzieła Francesco Oradini, Domenico Sartori i Teodoro Benedetti. W kościele przechowywane są relikwie św. Klemensa. Na sklepieniu przedstawiono sceny upamiętniające Sobór Trydencki i Kontrreformację, której idea właśnie w tym kościele się narodziła. Po obu stronach Ołtarza Głównego figury Św. Marty i Św. Magdaleny, XVII-wieczne dzieła Cornelis van der Beck, a w absydzie fresk przedstawiający Matkę Boską wziętą do Nieba. 53-metrowa dzwonnica bazyliki jest najwyższą wieżą w mieście.

Będąc w Trydencie warto pospacerować także nad Adygą, przepływającą przez miasto i zajrzeć do położonego bezpośrednio nad rzeką Palazzo delle Albere. To przepiękną willa – forteca wybudowana w XVI wieku przez biskupów z Rodziny Madruzzo. Nazwa pałacu w dosłownym tłumaczeniu oznacza Pałac Drzew i wzięła się od podwójnej linii cyprysów, które w przeszłości rosły wzdłuż wjazdu na teren rezydencji. Od strony wschodniej wznosi się do dzisiaj piękny park, który był częścią całego kompleksu pałacowego – ten dzisiejszy jest jednak dużo mniejszych rozmiarów, gdyż część terenu zajęta została przez cmentarz, a część zniszczona podczas budowy linii kolejowej. Budynek pałacowy jest na planie kwadratu, z czterema wieżami po bokach i fosą. Wieże są dość masywne i mają 20 metrów wysokości, a długość ich jednego boku wynosi 6 metrów. Najpiękniejszą salą pałacu była Wielka Sala (Sala Grande), której freski niestety nie zachowały się do dzisiejszych czasów. Na drugim piętrze pałacu możemy podziwiać renesansowe przedstawienia 12 miesięcy, a w ich tle pejzaże okolicznych wzgórz i zamków. Wśród zachowanych fresków są także te, które przedstawiają dziedziny sztuki: Gramatyka, Logika, Retoryka, Arytmetyka, Muzyka, Geometria, Astronomia; cztery cnoty kardynalne: Roztropność, Sprawiedliwość, Siłę i Umiar oraz trzy cnoty teologiczne: Wiarę, Nadzieję i Dobro. Według nieoficjalnych przekazów pałac był połączony z katedrą podziemnym korytarzem, dzięki któremu biskupi mogli przemieszczać się niepostrzeżenie pomiędzy swoją rezydencją, a Duomo. Pałac przechodził przez różne okresy: od przebogatej rezydencji biskupiej, po czasy totalnego opuszczenia i zniszczenia. We wrześniu 1796 roku willa została całkowicie ograbiona przez francuskich żołnierzy napoleońskich. W listopadzie tego samego roku przeszła pod panowanie Austriaków, którzy zmienili ją na szpital i więzienie. Po pożarze w noc Bożego Narodzenia 1796 roku i kilkuletnim opuszczeniu zostaje wystawiona na licytację w 1806 roku, staje się na nowo własnością biskupów trydenckich, którzy w latach 1927-1933 oddają ją Fabryce Opon Michelin na mieszkania dla pracowników. W 1970 roku zakupiona przez Prowincję Trento staje się zabytkiem i dziedzictwem artystycznym na skalę narodową. W 1981 roku zostaje siedzibą Muzeum Sztuki, a w 1987 roku oddziałem Trento del MART czyli il Museo d’arte moderna e contemporanea di Trento e Rovereto, którego główną siedzibą jest Rovereto. W 2011 roku pałac zostaje zamknięty, odrestaurowany, a następnie przekazany MUSE czyli il Museo delle Scienze di Trento. Od 2015 roku jest wykorzystywany na tymczasowe wystawy.

Główny budynek MUSE znajduje się w niewielkiej odległości od Palazzo delle Albere. Został zaprojektowany przez Renzo Piano, genialnego współczesnego włoskiego architekta. Zainaugurowany 27 lipca 2013 roku jako il Museo Tridentino di Scienze Naturali, czyli Trydenckie Muzeum Nauk Naturalnych, którego początki sięgają ponad 150 lat wstecz. W latach 1982-2013 jego siedziba mieściła się w Palazzo Sardagna, następnie przeniesiona do obecnego budynku. Potocznie używa się określenia MUSE czyli il Museo delle Scienze i jest to jedno z najchętniej odwiedzanych muzeów nie tylko w regionie, ale i w całym kraju: ponad 500 tysięcy zwiedzających rocznie. W 2018 roku, po 5 latach działalności muzeum, ilość odwiedzających przekroczyła 3,2 miliona osób. Zaprojektowany przez Renzo Piano budynek ma 130 metrów długości na linii wschód-zachód i maksymalną szerokość 35 metrów (na linii północ-południe), jest sześciopiętrowy, z czego dwa poziomy znajdują się poniżej poziomu ziemi, a cztery powyżej. Całkowita powierzchnia wystawowa to 12.600 m², z czego około ¼ przeznaczona jest na wystawy stałe, ponad połowa na wystawy czasowe, a reszta przeznaczona jest na działalność edukacyjną i dydaktyczną. Zgromadzone w muzeum eksponaty nawiązują do historii naturalnej regionu i pobliskich Dolomitów, do flory i fauny, najstarszych śladów życia na tych ziemiach, bogactw podziemnych oraz ochrony środowiska naturalnego okolicy.

Trydent jak każde szanujące się miasto z długą historią ma zamek. To il Castello del Buonconsiglio co w dosłownym tłumaczeniu oznacza Zamek Dobrej Rady. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków miasta i jeden z najważniejszych zabytkowych kompleksów całego regionu. Siedziba biskupów trydenckich od początku swojego istnienia w XIII wieku, aż do końca wieku XVIII. Struktura zamku jest bardzo zróżnicowana, ponieważ powstawał stopniowo i w różnych epokach i stylach architektonicznych. Całość zamknięta jest w murach obronnych i jest wzniesiona na niewysokim wzgórzu w północno – wschodniej części starówki. Najstarsza część kompleksu to tak zwany Stary Zamek czyli Castelvecchio, który posiada jedną cylindryczną wieżę Torre Aquila czyli Wieżę Orła. Wewnątrz Torre Aquila cenny cykl fresków przedstawiających miesiące: Ciclo dei Mesi, to jedno z najważniejszych dzieł malarskich o temacie świeckim z okresu późnego średniowiecza włoskiego. Część zamku nazywana Wielkim Pałacem (il Magno Palazzo), w XVI wieku została poszerzona i przebudowana w stylu renesansowym na polecenie Biskupa Bernardo Clesio. Wnętrza ozdobione są kolejnym bezcennym cyklem malarskim z okresu manieryzmu.

Miejsce w którym wznosi się dzisiaj zamek nie jest przypadkowe: już Rzymianie wybudowali na tym skalnym wzniesieniu pierwszy castrum romano. Budowa obecnego kompleksu rozpoczęła się w XIII wieku i trwała tak naprawdę setki lat, a poszczególne etapy budowy i elementy architektoniczne z różnych okresów są dzisiaj łatwo rozpoznawalne. Dzisiaj zamek jest jedną z największych ufortyfikowanych rezydencji na terenie Alp Włoskich.

W 1796 roku miasto zostaje przejęte przez wojska Napoleona i ostatni biskup, Pietro Vigilio Thun, opuszcza potajemnie zamek i chroni się w rodowej twierdzy poza miastem, w dolinie Val di Non. Na okres kilkunastu następnych dziesięcioleci budynek zostaje zamieniony na austriackie koszary wojskowe. Po zakończeniu I Wojny Światowej, w 1918 roku, właścicielem zamku zostaje Państwo Włoskie, które przekazuje kompleks władzom Autonomicznej Prowincji Trydent w 1974 roku. Dzisiaj zamek jest siedzibą Museo Provinciale del Castello del Buonconsiglio, a zebrane w nim dzieła sztuki i eksponaty podzielone są na następujące sekcje: archeologia, sztuka antyczna, sztuka średniowieczna, sztuka współczesna, a także wystawy czasowe i okolicznościowe.

Zamek posiada dzisiaj kilka wież i ciąg masywnych murów obronnych. Od strony południowej na teren kompleksu wchodzimy przez Wieżę Orła (La Torre Aquila, zwaną także La Torre delle Laste). Wieża wznosi się nad bramą wjazdową do miasta od strony południowej, czyli z Werony i Wenecji, ale oryginalna nazwa nawiązuje do miasta Aquileia w kierunku, którego była skierowana. Jest na planie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 8x9 metrów, a jej wysokość dochodzi do 22 metrów. Wewnątrz podzielona jest na trzy pięta połączone drewnianymi schodami. Wieża pochodzi z XIII wieku, była jednak kilkakrotnie przebudowywana i odnawiana. Wewnątrz udekorowana jest słynnym cyklem fresków Ciclo dei Mesi (Cykl o miesiącach), który to przedstawia nam w 12 obrazach przeróżne sceny symbolizujące kolejne miesiące roku, życie rolników i panów, wiosenne rośliny i suche liście jesienią. Są niezwykle realistyczne, mają mocne barwy, bardzo dokładnie pokazane stroje postaci i wysoką dbałość o detale. Niestety nie wszystkie malowidła zachowały się do naszych czasów, niektóre z nich uległy zniszczeniu podczas pożarów.

Drugą wieżą kompleksu zamkowego Buonconsiglio jest Torre Falco czyli Wieża Sokoła. Jest trochę późniejsza, bo pochodzi z przełomu XIV i XV wieku i znajduje się we wschodnim ciągu murów obronnych. Aby się do niej dostać należy wejść na mury przez Wieżę Orła i przejść wyznaczonym szlakiem wzdłuż fortyfikacji. Jest również udekorowana freskami, które przedstawiają sceny z polowań i innych zajęć, którym szlachetnie urodzeni oddawali się w swoim czasie wolnym. Tło tych obrazów stanowią przepiękne alpejskie krajobrazy, lasy i krystaliczne jeziora górskie. Myśliwi są uzbrojeni, poruszają się pieszo bądź na koniu, przedstawione są górskie zwierzęta, a także rybacy łowiący ryby w górskich potokach. Freski te są bardzo ważnym dokumentem obrazującym życie regionu i jego mieszkańców.

Czy warto poznać Trydent? Zdecydowanie tak! Pomimo tego, że miasto nie jest turystycznym hitem i zazwyczaj jest omijane Autostradą A22 z Werony w kierunku Austrii i Przełęczy Brennero, warto zatrzymać się tam na przerwę w podróży, spacer, kawę i widoki. Starówka jest bardzo klimatyczna i skupiona blisko siebie, a atmosfera niezwykle ciepła i relaksująca, żeby nie powiedzieć leniwa. Przepięknie miasto prezentuje się z okolicznych wzgórz, które stanowiły rzymskie denti, z antycznego Tridentum. Doss Trento wznosi na prawym brzegu Adygi i jest skalną czapą osiągającą wysokość 309 metrów n.p.m. Doss di San Rocco jest trochę wyższe, bo osiąga wysokość 460 metrów n.p.m. i znajduje się od południowej strony miasta; jest zalesionym skalnym masywem na szczycie którego wznoszą się ruiny Fortecy San Rocco. Z kolei Doss Sant’Agata ma 576 metrów wysokości i jest od wschodniej strony Trydentu i jest łagodnym wzgórzem całkowicie zalesionym.

Trydent jest też miastem bardzo dobrze skomunikowanym: od strony zachodniej przebiega jedna z najważniejszych autostrad Północnej Italii, Autostrada A22 z Werony do Innsbrucka przez Przełęcz Brennero, która jest główną trasą turystyczną z Austrii i Niemiec. Przez miasto przebiega także SS12 czyli Strada Statale 12 di Brennero, która rozpoczyna się w toskańskiej Pizie, a kończy na Przełęczy Brennero, na granicy włosko – austriackiej, przechodząc naturalnie w austriacką drogę numer 182 w kierunku Innsbrucku. Trydent stanowi także świetną bazę wypadową w pobliskie Dolomity. Posiada także lotnisko, które obsługuje ruch wewnątrzkrajowy. Przez miasto przebiega także linia kolejowa, obsługująca trasy międzynarodowe do Austrii i Niemiec.