O Italii / SANTO SUBITO / ŚWIĘTY BENEDYKT

Ora et labora - Św. Benedykt z Nursji, patron Europy, Doktor Kościoła, uważany za Ojca monastycyzmu w Europie

Św. Benedykt urodził się około roku 480 n.e. w Nursji na terenie Umbrii (Norcia). To niewielkie miasteczko w Apeninach, u podnóża Monti Sibillini – jednego z najbardziej dzikich pasm Apeninów. Na miejscu domu w którym urodził się Benedykt i jego bliźniacza siostra św. Scholastyka powstała bazylika, która niestety bardzo ucierpiała podczas ostatniego trzęsienia ziemi w 2016 roku. O życiu Benedykta nie wiemy zbyt wiele, a najbardziej wiarygodne źródło to jego życiorys napisany przez Papieża Grzegorza Wielkiego (540-604).

Benedykt pochodził z bogatej rodziny. Został wysłany na studia do Rzymu, ale klimat wielkiego miasta bardzo mu nie odpowiadał. Opuszcza więc Rzym i przenosi się w góry – do Subiaco, gdzie prowadzi życie pustelnicze. Po trzech latach samotnego życia w Subiaco, zostaje poproszony przez grupę mnichów, aby został przełożonym ich zgromadzenia. Benedykt godzi się na to, ale w momencie kiedy chce im wprowadzić surowe reguły życia monastycznego, napotyka na ich opór i niezrozumienie. Współbracia chcą się go pozbyć i podają mu kielich z zatrutym winem. Benedykt czyni nad nim znak krzyża, a kielich rozpada się na kawałki. Opuszcza więc to miejsce i tą wspólnotę i udaje się na południe, do miejscowości Cassino. Jest rok 529. W Subiaco jednak wspólnota nie zanika – do dzisiaj istnieją tam dwa klasztory: męski św. Benedykta oraz żeński św. Scholastyki.

Kiedy Benedykt przybywa do Cassino udaje się na górę czyli monte – stromy szczyt wznoszący się nad miastem. W owym czasie góra ta była jeszcze miejscem kultu pogańskiego i znajdowała się tam świątynia boga Apollo. Benedykt postanowił wykorzystać to miejsce oraz znajdujące się tam zabudowania i przekształcił je w miejsce nowego kultu. Dlaczego wybrał tak niedostępną górę? A no powody były trzy: po pierwsze praktyczny – na szczycie Monte Cassino były już gotowe budynki, które mógł wykorzystać na kościół i zabudowania klasztorne. Po drugie – niedaleko Cassino przebiegała jedna z wielu dróg rzymskich Via Casilina, która zapewniała dobrą komunikację z Rzymem i nie tylko. Trzecim powodem była chęć zamanifestowania nowej wiary – miejsce to jest bardzo dobrze widoczne z wielu kilometrów, a pamiętajmy że pierwsza połowa VI wieku to okres, kiedy w Italii ciągle szerzyło się pogaństwo.

Wspólnota założona przez Benedykta na Monte Cassino bardzo szybko się rozwija, a  Benedykt rozpoczyna pisanie swojej reguły zakonnej, której oryginalny rękopis niestety spłonął podczas pożaru pod koniec IX wieku. Opiera się ona na trzech ślubach, które benedyktyni składają do dzisiaj: stałości, zachowania obyczajów monastycznych i posłuszeństwa. Była to pierwsza pisemna reguła zakonna, która następnie została przyjęta przez inne zakony (bądź odłamy zakonu benedyktyńskiego), dlatego też św. Benedykt uważany jest za duchowego Ojca wszystkich mnichów kościoła zachodniego.

Resztę swojego życia spędził Benedykt na Monte Cassino, bardzo rzadko opuszczając górę. U podnóża monte, w miejscowości Cassino, zamieszkała jego siostra Scholastyka, którą regularnie raz do roku odwiedzał. Zarówno Benedykt, jak i Scholastyka słynęli z bardzo prostego, skromnego i surowego stylu życia. Benedykt był człowiekiem szczerym, prostym i niezwykle zdyscyplinowanym. Mówi się również, że miał dar przewidywania i że przewidział śmierć swojej siostry, jak i swoją własną. Po ostatnim spotkaniu ze Scholastyką wrócił do klasztoru na Monte Cassino, a następnego dnia zobaczył unoszącą się do Nieba gołębicę – to była dusza jego siostry wstępująca do Nieba (dlatego też bardzo często przedstawia się Scholastykę z gołębicą w dłoni). Scholastyka została pochowana na cmentarzu przy Kościele św. Marcina biskupa z Tours na szczycie Monte Cassino.

Kilka lat później umiera również Benedykt (21 marca 547 roku). Jego ciało złożone zostaje obok siostry, we wspólnym grobie. Nierozłączni za życia, pozostali nierozłączni po śmierci.

Święty Benedykt jest patronem architektów, górników, inżynierów, nauczycieli i speleologów. Jest też orędownikiem osób otrutych. W 1964 roku Papież Paweł VI ogłosił go Patronem Europy.

Ora et labora. Módl się i pracuj. Te dwa proste słowa podsumowują regułę i życie św. Benedykta. Tak proste, a tak trudne zarazem.