O Italii / PUGLIA / ALBEROBELLO

Unikat w skali światowej w postaci białych domków przykrytych kamiennymi dachami z tajemniczymi znakami

Piękne drzewo – dokładnie to oznacza nazwa tego miasteczko (albero = drzewo, bello = piękne). Faktycznie pochodzenie nazwy związane jest z „silva alboris belli”, czyli lasem z drzewami. Oficjalnie dzisiejsza nazwa przyjęta została już pod koniec XVIII wieku, chociaż na przestrzeni kilku wcześniejszych wieków istnienia miasteczka ulegała wielokrotnie różnym językowym zmianom.

Dzisiaj w Alberobello drzew trochę jest, ale to nie one są tym pięknem, które przyciągają turystów w te strony. Miasteczko to jest największym i właściwie jedynym na świecie nagromadzeniem trulli czyli małych białych domków przykrytych kamiennymi dachami w kształcie stożka. W okolicy Alberobello znajdziemy jeszcze kilka miejsc z trulli, ale to raczej pojedyncze okazy – Alberobello jest pod tym względem zupełnym unikatem. Znajduje się na terenie regionu Puglia /Apulia/, na południu obcasa włoskiego kozaka – około 75 km od Brindisi i 55 km od Bari (dokąd dolecimy samolotem). Okolice są typowo rolnicze, a uprawia się tam głównie oliwki. Od 1996 roku miasto znajduje się na liście Dziedzictwa UNESCO.

Alberobello nie jest stare, bo powstało pod koniec XV wieku i tym samym czasie miejscowa ludność zaczęła wznosić trulli. Skąd taka dziwna forma i niewielki kształt? Ano z oszczędności, biedy, a może ze skąpstwa – a może z wszystkiego po trochu. Ówczesny przepis podatkowy był jasny – nie trzeba było płacić podatku od nieruchomości małych, niestabilnych, nietrwałych i nieukończonych. Tak więc mieszkańcy rozpoczęli budowę takich właśnie domów: małych, niestabilnych i nietrwałych, aby uniknąć płacenia podatków. Dach trulli łatwo było rozebrać, a więc w każdej chwili można było udowodnić że domek jest jeszcze nieukończony. Inna teoria mówi o tym, iż władca tych ziem Ferdynand I Aragoński zabronił apulijskim chłopom budowy stałych domostw, aby w razie potrzeby ułatwić ich przenosiny w inne miejsce.

Domki są proste, skromne i biedne. Większość z nich jest jednopiętrowa, ściany bielone są wapnem zarówno od środka, jak i od zewnątrz. Dachy wykonane są z wapiennych kamieni i ozdobione krzyżami lub innymi przeróżnymi symbolami, których pochodzenia i znaczenie nie są do końca jasne. W samym Alberobello znajduje się około 1500 trulli, a najstarsze datowane są na XIII wiek!  Są także domki z wieku XV, ale większość z nich ma około 200-300 lat – całkiem nieźle biorąc pod uwagę fakt, że były niestabilne i nietrwałe.